Pregled gastroenterologa je jedan od najvažnijih koraka u dijagnostici i lečenju bolesti probavnog sistema. Gastroenterolog je specijalista koji se bavi dijagnostikom i terapijom oboljenja gastrointestinalnog trakta, što uključuje organe poput jednjaka, želuca, tankog i debelog creva, jetre, žučne kese i pankreasa. Ukoliko imate problema sa varenjem, bolove u stomaku, ili promene u crevnim navikama, gastroenterološki pregled može biti ključan korak ka otkrivanju uzroka vaših simptoma.

Koje bolesti leči gastroenterolog?

Gastroenterolog se bavi širokim spektrom oboljenja probavnog sistema, među kojima su najčešće:

• Gastroezofagealna refluksna bolest (GERB): Hronični refluks kiseline iz želuca u jednjak koji može uzrokovati iritaciju i upalu sluzokože jednjaka.
• Čir na želucu i dvanaestopalačnom crevu: Otvorene rane koje se razvijaju na sluznici želuca ili dvanaestopalačnog creva.
• Upalne bolesti creva (IBD): Ulcerozni kolitis i Kronova bolest su hronične upalne bolesti koje mogu zahvatiti različite delove gastrointestinalnog trakta.
• Sindrom iritabilnog creva (IBS): Funkcionalni poremećaj creva koji izaziva bolove, nadutost, gasove i promene u pražnjenju creva.
• Bolesti jetre: Hepatitis, ciroza i masna jetra spadaju u najčešće bolesti jetre kojima se bavi gastroenterolog.
• Tumori probavnog sistema: Gastroenterolog je ključan u ranoj dijagnostici i lečenju tumora poput raka jednjaka, želuca, pankreasa i debelog creva.

Kada je potrebno posetiti gastroenterologa?

Simptomi koji mogu ukazivati na potrebu za pregledom gastroenterologa uključuju:

• Dugotrajni bolovi u stomaku: Ako imate hronične bolove u stomaku ili osećate nelagodnost koja traje duže od nekoliko dana.
• Poteškoće pri varenju: Osećaj težine, nadutost, gorušica, mučnina ili povraćanje posle jela mogu biti znakovi oboljenja probavnog sistema.
• Problemi sa stolicom: Promene u učestalosti, konzistenciji ili boji stolice, uključujući proliv, zatvor, ili prisustvo krvi u stolici.
• Nenamerno mršavljenje: Ukoliko gubite na težini bez očiglednog razloga, to može ukazivati na ozbiljnije probleme poput tumora.
• Žutica: Požutelost kože i beonjača može biti znak bolesti jetre i zahteva hitnu medicinsku procenu.
• Anemija: Nedostatak gvožđa u krvi, uz osećaj umora i slabosti, može biti posledica krvarenja iz probavnog sistema.

Kako se pripremiti za pregled gastroenterologa?

Priprema za pregled gastroenterologa može zavisiti od vrste simptoma i planiranih dijagnostičkih testova. Generalno, važno je:

1. Prikupiti medicinsku dokumentaciju: Poneti sa sobom sve ranije izveštaje i rezultate testova, uključujući krvne analize, snimke (ultrazvuk, endoskopija) i terapije koje ste koristili.
2. Napraviti spisak simptoma: Zapišite simptome koje osećate, uključujući vreme njihovog pojavljivanja, učestalost i intenzitet.
3. Izbegavati određene namirnice i lekove: U zavisnosti od pregleda, gastroenterolog vam može preporučiti da izbegavate određenu hranu ili lekove pre dolaska, posebno ako je zakazana procedura poput gastroskopije ili kolonoskopije.

Najčešći dijagnostički postupci kod gastroenterologa

Gastroenterološki pregled često podrazumeva dodatne dijagnostičke metode kako bi se preciznije odredila priroda oboljenja. Neke od najčešćih procedura uključuju:

• Gastroskopija: Ova procedura uključuje korišćenje fleksibilne cevi sa kamerom na vrhu (endoskop) za pregled jednjaka, želuca i dvanaestopalačnog creva. Gastroskopija je ključna u dijagnostici čireva, refluksne bolesti i tumora.
• Kolonoskopija: Slična procedura kao gastroskopija, ali fokusirana na pregled debelog creva. Kolonoskopija je neophodna za otkrivanje polipa, upalnih bolesti creva i tumora.
• Ultrazvuk abdomena: Koristi se za vizualizaciju unutrašnjih organa poput jetre, žučne kese i pankreasa. Ultrazvuk je bezbolna metoda i često se koristi kao prvi korak u dijagnostici bolesti ovih organa.
• Biopsija: Uzimanje uzorka tkiva za laboratorijsku analizu, najčešće tokom gastroskopije ili kolonoskopije, kako bi se precizno odredilo prisustvo malignih ćelija ili drugih abnormalnosti.
• Test na Helicobacter pylori: Ova bakterija je čest uzrok čireva i gastritisa, a njeno prisustvo može se potvrditi analizom krvi, stolice ili disajnim testom.

Kako izgleda pregled gastroenterologa?

Na pregledu gastroenterologa, lekari će najpre razgovarati sa pacijentom o simptomima, načinu života, i prethodnim bolestima. Detaljna anamneza je ključna za postavljanje ispravne dijagnoze. Nakon toga, lekar može obaviti fizički pregled, uključujući palpaciju stomaka kako bi proverio da li postoje znakovi bola, osetljivosti ili uvećanja organa.

Ako je potrebno, gastroenterolog može odmah zakazati dodatne preglede poput gastroskopije ili ultrazvuka. Za ove preglede je ponekad potrebna priprema, kao što je post pre gastroskopije ili čišćenje creva pre kolonoskopije.

Kako se leče bolesti probavnog sistema?

Lečenje bolesti probavnog sistema može varirati u zavisnosti od uzroka i ozbiljnosti oboljenja. Neki od najčešćih pristupa lečenju uključuju:

• Terapija lekovima: To može uključivati lekove za smanjenje kiseline u želucu (inhibitori protonske pumpe), antibiotike za lečenje infekcija (kao što je Helicobacter pylori), ili lekove protiv zapaljenja kod upalnih bolesti creva.
• Promena ishrane: Gastroenterolozi često preporučuju specifične dijete za pacijente sa problemima poput iritabilnog creva, refluksa ili čira.
• Endoskopske intervencije: U nekim slučajevima, tokom endoskopije mogu se ukloniti polipi ili zaustaviti krvarenje.
• Hirurgija: Kod ozbiljnijih oboljenja, kao što su tumori ili ozbiljni slučajevi upalnih bolesti creva, može biti potrebna operacija.

Prevencija bolesti probavnog sistema

Da biste smanjili rizik od bolesti probavnog sistema, preporučuje se:

• Zdrava ishrana: Umerena ishrana bogata vlaknima, voćem i povrćem može poboljšati probavu i smanjiti rizik od mnogih bolesti.
• Redovna fizička aktivnost: Vežbanje može pomoći u prevenciji zatvora i drugih problema sa crevima.
• Izbegavanje alkohola i pušenja: Ove navike su poznati faktori rizika za razvoj bolesti poput gastritisa, čira i raka.
• Redovni pregledi: Ukoliko imate porodičnu istoriju bolesti poput raka debelog creva ili hroničnih bolesti jetre, redovni pregledi mogu pomoći u ranom otkrivanju problema.

Zaključak

Pregled gastroenterologa je ključan korak u očuvanju zdravlja probavnog sistema. Ukoliko imate bilo kakve simptome koji ukazuju na probleme sa varenjem, nemojte odlagati posetu specijalisti. Pravovremena dijagnoza i adekvatno lečenje mogu značajno poboljšati kvalitet života i sprečiti ozbiljnije komplikacije. Za više informacija i zakazivanje pregleda, obratite se lekarskoj ordinaciji Safe medic.